Skala Apgar jest obowiązkowym elementem kryterium oceny stanu noworodka i pierwszym badaniem, jakim jest poddawane po przyjściu na świat. Autorką opracowania skali noworodka jest Virginia Apgar, amerykańska lekarka, specjalistka w zakresie pediatrii i anestezjologii. Skala Apgar po raz pierwszy została przedstawiona na konferencji Międzynarodowego Towarzystwa Badań Anestezjologicznych. Impulsem do stworzenia punktów Apgar była zwiększona śmiertelność okołoporodowa noworodków. Virginia Apgar przebadała łącznie ponad 15 tysięcy noworodków, co pozwoliło na opracowanie procedury oceny stanu dziecka po przyjściu na świat. Po wdrożeniu skali Apgar do powszechnego systemu opieki zdrowotnej, wyraźnie zmniejszyła się śmiertelność noworodków.
Jakie kryteria uwzględnia się w skali noworodka?
Virginia Apgar w opracowanej przez siebie skali uwzględniła kilka najistotniejszych aspektów reakcji noworodka, wyodrębnionych na podstawie przeprowadzonych przez siebie analiz. Nazwa skali Apgar została zaczerpnięta od nazwiska amerykańskiej badaczki dopiero 10 lat po upublicznieniu przygotowanych nią wyników. Akronim „Apgar” ściśle powiązany jest z kryteriami wprowadzonymi przez badaczkę, gdzie:
– „A” (ang. apperance) to kolor skóry
– „P” (ang. pulse) oznacza puls
– „G” (ang. grimace) – reakcja na bodźce
– „A” (ang. activity), czyli napięcie mięśni
– „R” (ang. respiration) to oddychanie.
Przedziały czasowe, w których określane są punkty w skali Apgar
Punkty Apgar odnoszą się do bezpośredniej obserwacji noworodka przez czas około 10 minut. Pierwszą ocenę przeprowadza się w 1 minucie od porodu, a następnie kolejno w 3, 5 i 10 minucie. Pozwala to na określenie stanu najważniejszych funkcji życiowych, co bardzo często ma kluczowe znaczenie dla zdrowia i życia w kolejnych tygodniach, ale i latach.
10 punktów w skali Apgar sygnalizują bardzo dobry stan noworodka
W każdym z pięciu opisanych powyżej kryteriów oceny noworodka przyznaje się 0, 1 lub 2 punkty, co łącznie daje nam 10 punktów w skali Apgar. Przyznane dziecku punkty interpretuje się w następujący sposób:
– 0-3 punkty to ocena zła
– 4-7 – stan średni
– od 8 do 10 punktów w skali Apgar oznacza stan dobry.
Należy zwrócić uwagę także na kwestię kilkukrotnej oceny stanu dziecka, ponieważ jeśli w pierwszej minucie noworodek uzyskał punkty oceniające jego stan jako zły lub średni, to w kolejnych minutach może on się podnieść nawet do 10 punktów w skali Apgar. Dlatego tak ważna jest kilkukrotna reinterpretacja przyznanej oceny.
Zastosowanie punktów skali Apgar w praktyce
Niektórzy specjaliści podnoszą głosy, że skala Apgar ma także swoje wady. Za najważniejszą uważa się wysoką subiektywność dokonywanej oceny. Należy jednak zwrócić tutaj uwagę, że badanie z użyciem punktów Apgar powinno być wykonywane od początku do końca przez jednego lekarza. Punkty Apgar nie są stosowane w przypadku konieczności przeprowadzenia resuscytacji krążeniowo-oddechowej u noworodka – wtedy najważniejsze jest ratowanie życia dziecka. Mimo tego skala Apgar jest wciąż najlepszym badaniem nowo narodzonych dzieci.
Zobacz również: